Zo maakt Rotterdam AI begrijpelijk, eerlijk én toegankelijk voor elke inwoner

In dit artikel:

Het Sociaal AI Lab Rotterdam is onlangs officieel van start gegaan tijdens een bijeenkomst in De Hillevliet op Rotterdam-Zuid. De initiatiefnemers – de gemeente Rotterdam, Hogeschool Rotterdam, Erasmus Universiteit en het Techniek College Rotterdam – willen AI-toepassingen ontwikkelen waarbij inwoners vanaf het begin worden betrokken, zodat technologie begrijpelijker, eerlijker en toegankelijker wordt.

Projectleider Nadia Khawalid benadrukt dat AI zich snel ontwikkelt, maar dat burgers vaak buiten beslissingen worden gehouden; het lab wil daar verandering in brengen door vooraf telkens te vragen of en onder welke voorwaarden AI ingezet moet worden. Wethouder Faouzi Achbar wijst op digitaliseringsexclusie: ongeveer een derde van de Rotterdamse bevolking (circa 200.000 mensen) heeft te weinig toegang of vaardigheden om mee te doen. Volgens hem moet het lab fungeren als broedplaats waar bewoners, organisaties en onderzoekers samen oplossingen zoeken voor maatschappelijke vraagstukken.

Als concreet voorbeeld werkt het lab met een bewonersvereniging en vrijwilligers die hulp bieden bij financiën, wonen en werk. Kennis zit nu vaak bij één ervaren vrijwilliger; het plan is die expertise vast te leggen in een AI-chatbot zodat anderen sneller antwoorden kunnen vinden. Ook wordt geëxperimenteerd met avatars, zoals Digiderius – een digitale hulp die door EUR-onderzoeker Rebecca Moody getest is in de Centrale Bibliotheek. Uit die proef bleek dat veel mensen niet primair bang zijn voor privacyissues, maar wel ongemak of angst kunnen ervaren bij een digitale ‘mens’. Acceptatie hangt dus af van voorwaarden rond gebruik, betrouwbaarheid en bejegening.

Kortom: het lab wil technologie mensgericht maken, digitale kloof verkleinen en zorgvuldig toetsen wanneer AI meerwaarde heeft, met aandacht voor vertrouwen en gebruiksvriendelijkheid.